آیا آمریکا خاورمیانه را به چین باخت؟
تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۰۲۴۷۷
مجموعه تحولاتی که در حدود ۲ ماه گذشته در خاورمیانه رخ داده، زنگ های خطر را محکم تر از قبل برای واشنگتن به صدا در آورده است. اگرچه بحث بر سر از اولویت خارج شدن خاورمیانه برای آمریکا از سال ها قبل و در دوره ریاست جمهوری «باراک اوباما» کلید خورد، اما تداوم این رویکرد در واشنگتن موجب شده تا کشورهای منطقه به دنبال راهبردهای جایگزین همچون متحدان تازه یا تلاش برای ایجاد ائتلاف ها یا امنیت درون‌زا باشند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ماه های اخیر کشورهای منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) به ویژه در حوزه خلیج فارس به ترکیبی از دو تاکتیک فوق برای تضمین ثبات و امنیت در منطقه دست یافته اند. مجموعه ای از اقدامات اقتصادی و سیاسی از سوی کشورهای منطقه به ویژه از سوی دو ستون اصلی آن یعنی ایران و عربستان در ایجاد مشارکت های راهبردی با چین در دستور کار قرار گرفت.
جالب اینجاست که ریاض به عنوان شریک راهبردی و مهمترین متحد کاخ سفید در منطقه هم گویا نسبت به ایالات متحده ناامید و بی اعتماد شده و به نحو فزاینده ای روابطش را با پکن عمیق تر می سازد. از سوی دیگر موجی از تنش زدایی میان دولت های منطقه و برقراری روابط دیپلماتیک در خاورمیانه به راه افتاده است که با آشتی ایران و عربستان با وساطت چین آغاز شد و اکنون سرریز پیامدهای آن به یمن، سوریه، لبنان و ... هم رسیده است.
همه این تحولات موجب شدند تا دولت ایالات متحده خود را در وضعیت وخیمی در خاورمیانه ببیند زیرا واشنگتن فاصله چندانی با از دست دادن اعتبار و نفوذ خود در منطقه ندارد. ضمن آنکه تهدید برای از دست رفتن جایگاه آمریکا در ساختار جهانی و فروپاشی نظام بین المللی بر مبنای ارزش های غربی جدی تر از قبل شده است.
شکست آمریکا از چین در خاورمیانه؟
بسیاری از تحلیل ها حتی در میان کارشناسان و اتاق های فکر آمریکایی اذعان می کنند که هم‌اکنون نیز ایالات متحده خاورمیانه را به قیمت افزایش مخاطرات خود، به چین واگذار کرده است.
تحلیلگر اندیشکده «موسسه امریکن اینترپرایز» در تحلیلی آورده است، مدتی قبل و تنها چند روز پس از اعلام سرمایه گذاری چند میلیارد دلاری آرامکو سعودی در صنعت پتروشیمی چین، عربستان و شرکای آن در اوپک پلاس از کاهش غیرمنتظره تولید نفت خود خبر دادند. این موضوع در کنار توافق اخیر میان تهران و ریاض با میانجیگری چین نشان دهنده یک انتقال و دگرگونی عمیق است که حکایت از آن دارد آمریکا در حال عقب نشینی و چین در حال پیشرفت در خاورمیانه است.
حتی «شی جین پینگ» اندکی بعد از آغاز رسمی سومین دوره ریاست جمهوری خود تصریح کرد که توافق عربستان و ایران دو پیام داشت. نخست، چین مسیر تکامل خود را از یک قدرت منطقه ای به یک قدرت جهانی کامل کرده است و مورد دوم اینکه چین یک بازیگر صلح‌ساز خواهد بود و مشکلاتی را که ایالات متحده نمی خواست یا نمی توانست رفع کند، حل خواهد کرد.
تحلیلگر این اتاق فکر آمریکایی تاکید دارد هر دو پیام فوق به معنای تلاش پکن برای رهبری کشورهای جنوب و ایجاد نظم جهانی جدید است. این نظم قدرت و نفوذ ایالات متحده را کاهش می دهد و اگر شبکه اتحادهای آمریکا را نابود نسازد، حداقل به شدت تضعیف می کند.
در خلال دو دهه گذشته آمریکا در خاورمیانه مشغول بود و باوجود صرف هزینه های بسیار نتایج رضایت بخشی را کسب نکرد. همزمان اما قدرت چین در ۱۵ سال گذشته به اوج جدیدی رسید. این موضوع به همراه بی نیازی تدریجی ایالات متحده به نفت خاورمیانه، موجب تغییر جهت در سیاست خارجی ایالات متحده شد. آمریکا به این نتیجه رسید که دخالت شدید در امور خاورمیانه دیگر ارزش هزینه های آن را ندارد و به جای آن آمریکا می تواند از منابع خود در اقیانوس هند و اقیانوس آرام بهتر استفاده کند.
طبق این تحلیل، نگاه آمریکا غلط بوده و اکنون مشخص شده است کاخ سفید می بایست درک درستی از این موضوع کسب کند که خاورمیانه به عرصه ای برای رقابت با چین تبدیل می شود. نکته مهم برای همه قدرت ها و اقتصادهای بزرگ همچون چین و آمریکا این است که همه آن ها عاشق نفت خاورمیانه هستند. همانطور که بی ثباتی در این منطقه اثرات جدی بر اقتصاد قدرت ها خواهد داشت، تسلط یک قدرت متخاصم بر خاورمیانه نیز به همان اندازه نگران کننده است.
کارشناس امریکن اینترپرایز افزود: ایران و چین در حال امضای یک توافقنامه امنیتی ۲۵ ساله هستند و از طرف دیگر عربستان سعودی نیز نسبت به قابل اعتمادبودن ایالات متحده نگران است و به دنبال دوستان جدید می گردد. حتی اسرائیل به عنوان متحد و یک مرکز فناوری کلیدی برای منافع ایالات متحده نیز در جستجوی گسترش روابط با چین است.
بر این اساس، تغییرات فوق بدان مفهوم هستند که ایالات متحده در تدوین سیاست ها در مورد چین باید به خاورمیانه توجه داشته باشد. حال که اقدامات چین به وضوح از نظر وسعت جهانی شده اند؛ پس واشنگتن نمی تواند به یک چارچوب جغرافیایی محدود رقابت با پکن بسنده کند. تداوم تعامل عمیق آمریکا در خاورمیانه پیش نیازی برای مقابله با جمهوری خلق چین می باشد که به طور فزاینده ای در خاورمیانه فعال شده است.
شاید این دیدگاه در سطحی وسیع تر از سوی مرکز پژوهشی «نشنال اینترست» در تبیین ساختار نظام بین المللی کنونی و آینده بهتر بیان شد که معتقد است جنگ جاری در اوکراین، میانجیگری اخیر چین برای نزدیکی عربستان سعودی و ایران و افزایش تنش ها در اقیانوس آرام، این حقیقت انکارناپذیر را نشان می دهند که شاهد شکل گیری سیستمی از اتحادها هستیم که به دنبال تغییر توزیع قدرت با به چالش کشیدن نظم جهانی فعلی است.
طبق دیدگاه کارشناس این موسسه، برای غرب مهار محور پکن - مسکو - تهران اولویت است و به درک کلی واشنگتن از این امر بستگی دارد که دیگر مانند دهه های گذشته هژمونی بین المللی آمریکا تضمین‌شده نیست و خطر فروپاشی آن را تهدید می کند. در این راستا باید تعهد برای حفظ نظم جهانی لیبرال بار دیگر به روز شود و آمریکا تلاش کند تا شرکای ژئواستراتژیک و دوستان خود در سراسر جهان را به آن بی اعتماد شده اند، جذب کند. برای رسیدن به این هدف، ایالات متحده مجبور است در استراتژی های کلان خود تجدید نظر کند.
جهان آسیای غربی ۰ نفرمنبع: ایرنا
کلیدواژه: عربستان سعودی چین ایالات متحده آمریکا اندیشکده عربستان سعودی چین ایالات متحده آمریکا اندیشکده ایالات متحده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۰۲۴۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقشه جهانی اعتراضات دانشجویی ضداسرائیلی (+عکس)
در حالی که اعتراضات جهانی دانشجویی علیه جنایات جنگی اسرائیل در غزه ادامه دارد، دامنه این اعتراضات که ابتدا از ایالات متحده آمریکا زبانه کشیده تاکنون به دانشگاه هایی در کانادا، ایتالیا، فرانسه، انگلستان و استرالیا نیز تسری یافته است.
به گزارش عصرایران به نقل از الجزیره، در جریان اعتراضات روزهای گذشته در ایالات متحده دستکم 900 دانشجو و برخی اساتید دانشگاه های مختلف این کشور بازداشت شده اند.
این اعتراضات ابتدا از دانشگاه کلمبیا آمریکا آغاز شد؛ جایی که دانشجویان و برخی از اعضای هیات علمی این دانشگاه با برپایی چادرهای تحصن از دانشگاه متبوع خود خواستند تا از سرمایه گذاری در شرکت هایی که از جنگ اسرائیل در غزه سود می برند صرف نظر کند.
این اعتراضات با مداخله پلیس و دستگیری برخی از دانشجویان و اساتید گسترش یافت و دامنه آن طی روزهای گذشته به بیش از 50 دانشگاه دیگر در سرتاسر ایالات متحده آمریکا و حتی برخی دیگر از کشورهای غربی کشیده شده است:
استرالیا: دانشگاه های ملبورن و سیدنی
کانادا: دانشگاه های مک گیل و کنکوردیا
فرانسه: موسسه مطالعات سیاسی پاریس و دانشگاه سوربن
ایتالیا: دانشگاه ساپینزا
انگلستان: دانشگاه های لیدز، کالج لندن و دانشگاه وارویک
ایالات متحده آمریکا در 49 دانشگاه: دانشگاه آمریکایی، دانشگاه ایالتی آریزونا، پلی تکنیک ایالتی کالیفرنیا، کالج کلمبیا شیکاگو، کلمبیا، کورنل، درکسل، کالج امرسون، اموری، موسسه فناوری مد، جورج تاون، هامبولت، ایندیانا بلومینگتون، موسسه فناوری ماساچوست (ام آی تی) ، پردیس لنسینگ شرقی دانشگاه ایالتی میشیگان، کالج مورهاوس، دانشگاه نیویورک، دانشگاه ایالتی اوهایو، رایس، روزولت، دانشکده موسسه هنر شیکاگو، استنفورد، کالج سوارثمور، تمپل، کالج مدرسه جدید شهر نیویورک، تافتس، کالیفرنیا برکلی، دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس، دانشگاه شیکاگو، کلرادو، کانکتیکات، دانشگاه مریلند بالتیمور، دانشگاه میشیگان آن آربور، دانشگاه مینه‌سوتا، دانشگاه نیو مکزیک، دانشگاه کارولینای شمالی شارلوت، پنسیلوانیا، پیتسبورگ، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در لس آنجلس، دانشگاه تگزاس آرلینگتون، دانشگاه تگزاس آستین، دانشگاه تگزاس دالاس، دانشگاه تگزاس سن آنتونیو، دانشگاه واندربیلت، ویرجینیا تک، دانشگاه واشنگتن، دانشگاه ییل و دانشگاه جورج واشنگتن
تاکنون و طی اعتراضات 10 روز گذشته دستکم 900 دانشجو و استاد در دانشگاه های ایالات متحده دستگیر شده اند. این اعتراضات در بسیاری از دانشگاه ها به خشونت کشیده شده است چون ماموران پلیس و گارد ملی و ایالتی با مداخله خشونت بار به دنبال برچیدن پادرهای تحصن دانشجویان برآمده اند.
همچنین تعدادی ( نامعین) از دانشجویان دانشگاه های آمریکا نیز تعلیق، مشروط و در موارد نادری از دانشگاه اخراج شده اند.
"مومودو تال" یکی از 4 دانشجوی دانشگاه کورنل در ایالت نیویورک بود که روز شنبه به دلیل ایجاد یک کمپ در محوطه دانشگاه به طور موقت از تحصیل تعلیق شدند.
آمارهایی رسمی از تلفات انسانی جنگ 7 ماه گذشته در غزه، کرانه باختری و اسرائیل/ الجزیره
او به الجزیره گفت که دانشجویان معترض مورد تهدید قرار گرفتند و برای ایجاد فشار بر روی آنها، اطلاعات شخصی شان را بدون رضایت آنها در اینترنت منتشر کردند. او گفت که چنین دانشجویانی هیچ حمایتی از سوی دانشگاه خود دریافت نمی کنند.
برخی از دانشگاه‌ها نیز مجبور به لغو مراسم فارغ‌التحصیلی شده‌اند.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: استعفای رییس دانشگاه پنسیلوانیا/ خالص سازی دانشگاه های آمریکا به نفع اسراییل بازداشت بیش از ۶۰۰ دانشجو آمریکایی معترض به نسل‌کشی در غزه سرکوب اعتراضات دانشجویی حامیان فلسطین در دانشگاه های آمریکا با گارد ایالتی (+عکس)
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت